Geplaatst op 1 reactie

Impeller vervangen, zo simpel is het

boot impeller

De impeller vervangen is een van de meest cruciale onderhoudsklussen voor je boot. Gelukkig is het vervangen van de impeller eenvoudig zelf uit te voeren. Of je nu te maken hebt met een versleten impeller of een impeller die kapot is gegaan, in deze gids helpen we je stap voor stap.

We behandelen veelvoorkomende problemen, bieden een gedetailleerd stappenplan voor het vervangen van de impeller en geven tot slot tips voor het voorkomen van problemen. Of je nu een nieuwe impeller nodig hebt of gewoon wilt weten hoe je de oude impeller kunt vervangen, wij helpen je.

Alles wat je moet weten over de impeller

Het is maar een klein onderdeeltje van je boot. Toch is een impeller ontzettend belangrijk. Daarom leggen we eerst uit hoe een impeller werkt en wanneer het vervangen van de impeller noodzakelijk is.

Wat is een impeller en waarom is het zo belangrijk?

Een impeller, vaak gemaakt van flexibel rubber, is essentieel voor het koelsysteem van je motor. Deze rubberen impeller zorgt ervoor dat koelwater door de motor circuleert om oververhitting te voorkomen. Als de impeller kapot gaat of versleten is, is er sprake van te weinig koeling en kan er ernstige motorschade optreden.

Dat willen we natuurlijk liever niet. Daarom is het belangrijk om regelmatig te controleren of je impeller goed werkt en deze op tijd te vervangen. Zo voorkom je problemen.

Hoe vaak moet je een impeller vervangen?

Over het algemeen wordt aangeraden de impeller elke 100 tot 200 draaiuren of minstens eens per jaar te vervangen, afhankelijk van wat het eerst komt. Normale slijtage aan de impeller is onvermijdelijk. Het gaat sneller als je regelmatig in zout water of sterk vervuild water vaart.

Daarnaast is het belangrijk om te letten op tekenen van slijtage. Denk hierbij aan schoepen die stukjes rubber missen of een impeller die opgezwollen is door een chemische reactie. In deze gevallen is het cruciaal om direct een nieuwe impeller te installeren.

Veelvoorkomende problemen met een impeller

Het gebruik van een impeller brengt enkele veelvoorkomende problemen met zich mee. Hieronder gaan we dieper in op deze problemen, zodat je weet waar je op moet letten bij het onderhoud van je binnenboordmotor.

Versleten schoepen

Door de constante beweging in het pomphuis krijgen de schoepen van een impeller veel te verduren. Na verloop van tijd kunnen er stukjes afbreken, afbrokkelen of uitslijten. Als een impeller versleten is, werkt de motor nog wel, maar niet optimaal. Versleten schoepen zorgen voor een verminderde waterstroom. De gevolgen:

  • De motor stoot koelwater onregelmatig uit.
  • De motor stoot steeds minder koelwater uit.
  • De temperatuur van het koelwater is te hoog.

Kapotte impeller

Een impeller kan ook volledig kapot gaan. Bijvoorbeeld bij het draaien van de motor zonder water. Dit verbrandt de impeller. Ook bij langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen in het water kan een impeller het begeven. Als stukjes rubber loskomen, kan het vast komen te zitten in het koelsysteem. Dit leidt vaak tot serieuze motorschade.

Plakkende of opzwellende impeller

Een impeller die lange tijd niet is gebruikt, kan plakkerig worden en aan het pomphuis vastkleven. Is een impeller opgezwollen, dan komt dat vaak door een chemische reactie met het water. In beide gevallen resulteert het in problemen met de watercirculatie.

Verkeerde montage

De grootste fout met een impeller is montage in de verkeerde draairichting. Dit blokkeert de waterstroom en zal een impeller op korte termijn beschadigen, met alle gevolgen van dien. Let er dus op dat de impeller correct geïnstalleerd wordt.

kapotte impeller
Een impeller kan volledig kapot gaan.

Stappenplan vervangen impeller

  1. Draai de waterafsluiter dicht. Voordat je het pomphuis opent, is het belangrijk dat je de waterafsluiter dichtdraait. Dit voorkomt dat er water in de motor loopt tijdens de vervanging van de impeller en beschermt je tegen lekkages.
  2. Het pomphuis lokaliseren. Bij binnenboordmotoren is de waterpomp meestal aan de voorkant van de motor bevestigd. Het is vaak een ronde, metalen behuizing, meestal iets groter dan een handpalm. Als je de waterpomp niet direct kunt vinden, kun je proberen de slangen te volgen die verbonden zijn met het koelsysteem.
  3. Het pomphuis openen. Schroef het pomphuisdeksel open. Het kan zijn dat er een beetje water uitkomt. Na het openen van de deksel zie je de pakking, een papieren ringetje. Maak de pakking een beetje nat als deze droog is en verwijder deze voorzichtig zonder te scheuren.
  4. De oude impeller verwijderen. Bekijk de impeller en onthoud de draairichting. Verwijder de impeller liever niet met twee schroevendraaiers uit het pomphuis. Trek met een tang aan één van de schoepen, of nog beter: gebruik een speciale trekker voor dit klusje. Zo voorkom je schade aan het pomphuis.
  5. Het pomphuis inspecteren. Zijn er stukjes rubber van de oude impeller af? Controleer dan het pomphuis zorgvuldig op op losse stukken of restanten van de oude impeller. Zulke stukjes kunnen het systeem blokkeren en de watertoevoer verstoppen. Dat is niet de bedoeling.
  6. De nieuwe impeller installeren. Breng een dun laagje zuurvrije vaseline aan op de schoepen. Plaats vervolgens de nieuwe impeller terug. Vet ook de rand van het pomphuis en de binnenkant van de deksel in. Zorg ervoor dat je de impeller in de juiste draairichting plaatst en dat de schoepen goed tegen de wanden aan slepen.
  7. Het pomphuis sluiten. Plaats de pakking voorzichtig terug en sluit het pomphuis weer af -met de schroeven. Let erop dat je bij het schroeven de pakking niet beschadigd. Controleer of alles goed is vastgedraaid om lekkages te voorkomen.
  8. De waterafsluiter openen en motor testen. Open de afsluiter en start de motor. Controleer of er koelwater uit de uitlaat stroomt. Zo ja, dan functioneert de nieuwe impeller goed. Hoog tijd om weer te gaan varen!
  9. Zorg ook voor een reserve. Een impeller is en blijft soms een kwetsbaar onderdeel. Zorg er daarom voor dat je altijd een reserve-impeller aan boord hebt. Zo kun je een probleem met de impeller altijd oplossen.

Impeller vervangen bij een buitenboordmotor

Hoewel we ons richten op binnenboordmotoren, is het goed om te weten dat buitenboordmotoren ook afhankelijk zijn van een goed functionerende impeller voor hun koeling. De methodiek voor het vervangen van een impeller in een buitenboordmotor is grotendeels hetzelfde.

AB Marine Service richt zich voornamelijk op binnenboordmotoren, maar het principe blijft hetzelfde: een correct geïnstalleerde impeller is cruciaal voor de motorprestaties.

Hoe koop ik de juiste impeller voor mijn motor?

Het is belangrijk om een impeller te kopen die past bij jouw type binnenboordmotor. Impellers kunnen vervaardigd zijn uit neopreen, nitril of polyurethaan. Elk hebben ze hun eigen specifieke eigenschappen en toepassingen.

  1. Impellers van neopreen. Neopreen impellers zijn ideaal voor gebruik in motorkoelingssystemen met zowel zoet als zout water. Ze bieden een beperkte bestendigheid tegen olie en diesel, wat ze geschikt maakt voor toepassingen waarbij contact met deze stoffen mogelijk is.
  2. Impellers van nitril. Nitril impellers zijn daarentegen beter geschikt voor bilgepompen en situaties waarin sterk vervuild water moet worden verwerkt. Dit materiaal is bestand tegen olie en chemische verontreinigingen, waardoor het ideaal is voor zwaar belastende omstandigheden.
  3. Impellers van polyurethaan. Polyurethaan impellers zijn speciaal ontworpen voor gebruik in een ballast pomp, zoals die op boten voor wakeboarders. Dit materiaal biedt de duurzaamheid en slijtvastheid die nodig is om zware belasting door constant waterpompen te weerstaan.

Om te bepalen welke impeller je nodig hebt, dien je twee belangrijke zaken te controleren: het merk van de pomp en het bijbehorende modelnummer. Als je het modelnummer niet weet, raadpleeg dan de documentatie van de fabrikant. Deze informatie is vaak te downloaden op de website van de fabrikant.

Een impeller is verkrijgbaar in verschillende maten, afhankelijk van het merk & het modelnummer van de pomp

Onderhoudstips om impellerproblemen te voorkomen

Als je een nieuwe impeller hebt geïnstalleerd, dan wil je natuurlijk dat die zo lang mogelijk meegaat. Daarom hebben we nog een aantal onderhoudstips om nieuwe problemen met de impeller te voorkomen.

  1. Regelmatige inspectie. Inspecteer de impeller jaarlijks om ervoor te zorgen dat deze in goede staat verkeert. Als de schoepen uitgehold zijn of de schoepen stukjes missen, zijn dat duidelijke signalen van slijtage. Een nieuwe impeller kopen is dan het beste.
  2. Controleer ook de waterinlaat. Als de watertoevoer verstopt zit, beperkt dit de waterstroom naar de impeller. Zorg er daarom voor dat de motor niet verstopt raakt door vuil, zeewier of andere obstakels.
  3. Spoel de motor na gebruik. Na gebruik van de motor in zout water is het verstand om de motor door te spoelen met met zoet water. Hiermee verwijder je zoutafzettingen. Dit voorkomt corrosie en verlengt de levensduur van de impeller.
  4. Gebruik zuurvrije vaseline. Bij het installeren van een nieuwe impeller is het belangrijk om zuurvrije vaseline te gebruiken. Dit helpt om het rubber soepel te houden en voorkomt dat de impeller plakkerig wordt of aan het pomphuis vast gaat kleven.
  5. Start de motor nooit droog. Het is essentieel om de motor niet te laten draaien zonder water. Een impeller draait namelijk in water voor de koeling en smering. Als je de motor droog start, kan de impeller binnen enkele seconden beschadigd raken door oververhitting.
  6. Vermijd lange stilstand. Langdurige stilstand kan leiden tot problemen. Door regelmatig te varen, voorkom je dat de impeller uitdroogt of vervormt. Bovendien heeft de impeller dan minder kans om plakkerig te worden.

Impeller kapot? Bestel je nieuwe impeller bij AB Marine Service

Het vervangen van een impeller is een essentieel onderdeel van het onderhoud van je binnenboordmotor. Door regelmatig de impeller te controleren en deze jaarlijks te vervangen, voorkom je veelvoorkomende problemen zoals een kapotte impeller of een verstopte watertoevoer.

Toe aan een nieuwe impeller? AB Marine Service is het juiste adres voor een betrouwbare impellers voor allerlei binnenboordmotoren. Neem gerust contact met ons op als je advies nodig hebt. We helpen je graag op weg.

Geplaatst op 3 reacties

Droge en natte uitlaat geluid dempen?

Is een droge of natte uitlaat beter?

Een droge uitlaat is een eenvoudiger systeem dan een natte uitlaat. De natte uitlaat heeft alleen wel grote voordelen. Waar kies je voor? In dit artikel nemen we je mee in dit vraagstuk en leggen we uit wat het verschil is tussen een droge en natte uitlaat en welke soorten koelwatersystemen er zijn. Lees je mee?

Wat is een droge uitlaat?

Een droge uitlaat is vergelijkbaar met de uitlaat van een auto. Een pijp zit met een flexibel tussenstuk op het uitlaatspruitstuk en voert uitlaatgassen direct naar buiten af. Het koelwater van de motor wordt hierbij extern, of pas veel later, in het uitlaatsysteem bijgevoegd.

De buizen en pijpen zijn vaak van staal om te voorkomen dat ze smelten door de hitte. Het is een eenvoudig systeem, maar heeft twee grote nadelen:

  1. het geeft veel hitte af (tot wel 600 graden bij de bron) en het systeem produceert veel lawaai.
  2. Een droge geluidsdemper is vaak wenselijk om het geluid te dempen.

Goed, nu we weten wat een droge uitlaat is, gaan we door naar het volgende vraagstuk.

Wat is een natte uitlaat?

Bij een natte uitlaat zit het spruitstuk op de motor gemonteerd. Het spruitstuk is vaak op maat gemaakt en van gietijzer. Ook is een natte uitlaat vaak herkenbaar aan de vriesdoppen in de koelkanalen. Het opgewarmde koelwater in de motor is rond de 60 à 90 graden als het de motor verlaat en kan dus nog prima dienen om hete uitlaatgassen van 600 graden af te koelen.

Vaak worden in het eerste deel van de uitlaat het water en de gassen nog niet gemengd. Zo wordt voorkomen dat het water in de motor kan lopen en daarmee de gassen hindert. De gassen moeten soepel de motor kunnen verlaten om de prestaties van de motor niet te drukken. Kort na de motor komen de gassen en vloeistoffen samen en verlaten de motor.

uitlaat

Verschillen tussen een natte en droge uitlaat

De grootste verschillen tussen een droge en een natte uitlaat zijn de temperatuur en het geluid. Een droge uitlaat geeft meer geluid dan een natte uitlaat en de temperatuur van een droge uitlaat ligt hoger dan bij een natte uitlaat. Het verschil in temperatuur van een droge en natte uitlaat is goed te merken. Bij een natte uitlaat wordt het lawaai gedempt door het water. Met een rubber uitlaatslang ben je vervolgens flexibeler en heeft de uitlaat meteen een hogere levensduur.

De verschillende soorten koelwatersystemen

Er zijn drie soorten koelsystemen:

  1. Directe koeling van de boot: een koelwatersysteem waarbij vaarwater het motorblok in wordt gepompt door een impellerpomp.
  2. Indirecte koeling van de boot: een gescheiden koelwatersysteem (ook wel intercooling- of heat exchanger-systeem genoemd) waarbij je koelvloeistof in de motor hebt en met een impellerpomp koelwater door een warmtewisselaar pompt.
  3. Indirecte koeling van de boot: een kielkoelingsysteem, waarbij koelbuizen met koelvloeistof onder de boot doorlopen. Bij het laatste systeem is een natte uitlaat niet mogelijk, tenzij je een extra impellerpomp of elektrische pomp plaatst.

Een droge uitlaat ombouwen naar een nat uitlaatsysteem

Wil je de voordelen van een nat uitlaatsysteem ervaren, dan kun je de droge uitlaat ombouwen. Er zijn complete uitlaatstukken verkrijgbaar. Je kunt ook kiezen om het water toe te voegen aan de droge uitlaat, waarbij alleen het eerste deel niet gekoeld wordt. De ombouw vergt mogelijk een investering, maar is door de handige doe-het-zelver goed uit te voeren en je hebt er veel plezier van.


Nat uitlaatsysteem met waterlock en demper

Een natte uitlaat bestaat uit de volgende componenten (van begin tot eind)

  • Een waterinlaatpijp onder de boot met afsluitkraan om bij reparatie of onderhoud de aanvoer af te kunnen sluiten.
  • Een wierpot als tussen filter om eventueel schadelijk materiaal voor de impellerpomp tegen te houden.
  • Een aanzuigpomp op de motor (impeller- of ruimwaterpomp).
  • Indien ombouw van kielkoeling naar interkoeling: een warmtewisselaar met watergekoeld uitlaatspruitstuk.
  • Een waterinjectiestuk die na het uitlaatspruitstuk het koelwater toevoegt met beluchter, om te voorkomen dat het water bij het stoppen van de motor terug kan hevelen de motor in.

Het gebruik van een zogenoemd Waterlock is bij een natte uitlaat aan te raden. Deze verzamelt het water en duwt met overdruk het water door de uitlaat naar boven met de uitlaatgassen. De Waterlock dempt tevens geluid, doordat het neerslaat op het water.

De Zwaanhals dient als extra beveiliging om terugstroming van water te voorkomen als de motor lager ligt zoals in de meeste zeilboten.

Het plaatsen van de geluidsdemper is nog altijd een extra mogelijkheid, bekijk onze opties in de uitlaatdemping categorie.

Met natte uitlaatsystemen kun je ook een dempende en flexibele uitlaatslang gebruiken. Het geheel zet je goed vast met RVS slangklemmen.

Wil je advies over het uitlaatsysteem? Neem contact op via de contact pagina.

Geplaatst op 4 reacties

Hoe moet ik een binnenboordmotor inbouwen?

Ga je zelf een binnenboordmotor inbouwen of verbouwen? Bereid je dan goed voor, begin bij de basis en ga meten. Dan vervangt je met minimale aanpassingen een motor. Van recente motoren weet je vaak de inbouwmaten of zijn ze eenvoudig te vinden. Let met name op:

Bedenk sowieso vast wat je nodig hebt.

Ben je nog op zoek naar een gebruikte motor? Check dan snel ons aanbod van gebruikte scheepsmotoren.

Schroefashoogte

Kijk eerst of de motor past in combinatie met de schroefashoogte. Zit de uitgang van de keerkoppeling op dezelfde hoogte van de krukas? Komt de uitgang van de keerkoppeling lager dan de bestaande schroefas, dan komt de motor omhoog.

Motorsteunen

Op sommige binnenboordmotoren is het aanpassen van de bestaande motorsteunpunten geen probleem of is de fundatie van het stalen schip aan te passen. In een polyester schip wordt dit al lastiger. Kijk daarom vooraf of dit mogelijk is. Zeker bij een saildrive ben je vaak gebonden aan bestaande prefab doorvoeren.

Maximale kanteling

Kijk ook of de binnenboordmotor de maximale kanteling aan kan tijdens het varen. De maximale kanteling lees je vaak in de handleiding. Een homokinetische aandrijving lost het probleem anders op.

Keerkoppeling

De Velvet, PRM keerkoppeling, Hurth, ZF en Twindisc keerkoppelingen zijn veel voorkomende omkeerkoppelingen. De ratio wordt vaak aangegeven in motortoerental, gedeeld door het uitgang toerental, in de verhouding twee staat tot één (2:1). Ratio = Twee motortoeren / eenmaal schroefas toerental (ofwel simpelweg de helft).

Vaak wordt de draairichting aangeven van de uitgang L of R in de verhouding 2:1. L is dus een twee op één linksomdraaiende keerkoppeling voor een linkse schroef.

Ook kun je, bijvoorbeeld bij Volvo Penta, keerkoppelingen tegenkomen met een A van angle.  Deze keerkoppelingen komen met een as van 7 graden naar buiten. Dan hoeft de motor minder te kantelen.

Schroef

Let op de draairichting van de schroef. Er zijn linkse en rechtse keerkoppelingen. De draairichting van de keerkoppeling word aangegeven wanneer het schip vooruit vaart en je naar de boeg kijkt.

Pas op met een ‘’Z-drive’’. De motor staat dan omgekeerd, kijk daarom goed naar de specificaties.

AB marine service kan de vermogens behoefte berekening uitvoeren van jouw schip.

Vermogen

Blijf je met het vermogen in dezelfde richting, dan kun je vaak weer gebruikmaken van dezelfde aan en afvoer aansluitingen, zoals de uitlaatgas-afvoer, koudwateraanvoer of circulatiebuizen.

Ga je groter of kleiner in vermogen, kijk dan welke diameter aansluiting op de motor zitten. Dit is al een goede indicator van de benodigde grote.

Is het uitlaatspruitstuk 45.00 mm, dan kun je deze diameter aanhouden. Ga niet kleiner, dan remt de motor met alle gevolgen van dien. Andersom is vaak geen probleem.

Schroefas en lager

Denk meteen ook na over het aansluiten van de schroef op de keerkoppeling. Er zijn merken die onderling uitwisselbaar zijn, maar dit is niet altijd zo. Je hebt dan een adapterflens nodig. Deze zijn los op aanvraag te verkrijgen of worden meteen kant en klaar geleverd bij een homokinetische aandrijving.

Wil je trilling en tijd besparen met het aansluiten? Kijk naar het voordeel van een stuwdruklager met homokinetische aandrijving.

Wat heb je nodig?

Geplaatst op 1 reactie

Een flexibele motoropstelling, homokineet?

Hoe wordt mijn boot stiller en vaar ik meer ontspannen?

Ook wel eens een heerlijk vaartochtje gemaakt, maar na een poosje toch de gashendel maar weer een stukje terug door het lawaai? Voor de ontspanning wil je elkaar toch wel enigszins kunnen verstaan niet waar? Denk eens aan een flexibele motoropstelling.

Een flexibele motoropstelling

Bij een flexibele motoropstelling gebruik je motorsteunen. De steunen zorgen ervoor dat lawaai en trillingen zoveel mogelijk terug worden gedrongen.

Varen zonder trilling

Wat is nu de basis van varen zonder (te veel) trilling en daarmee een ontspannen vaart? Het principe is simpel. Je verwijdert de vaste verbinding tussen de motor en fundatie. Deze geeft de trillingen door van de motor. Laat de motor als het ware zweven op zijn fundatie en het lawaai is over. Begin daarvoor bij de basis.

beeld

Waarom trillen motoren?

Motoren hebben intern onderdelen die snel heen een weer bewegen. In milliseconden wordt de zuiger door een explosie naar onder geperst en vervolgens met dezelfde snelheid door de krukas weer naar boven geleid voor een nieuwe compressieslag. Dankzij een korte zuigerslag en aluminium motorblokken wordt de moderne motor compact en lichtgewicht geproduceerd. Dit geeft veel voordelen, zoals ruimtebesparing en lagere productiekosten. Een nadeel is dat trillingen minder gedempt en opgevangen worden door het eigen lage gewicht. Ook heeft de kortere motorslag een hoger toerental nodig om op gang te blijven. Uit ervaring weet je dat hoe meer gas je geeft, hoe meer lawaai je krijgt.

Losse ondersteuning van de motor

Het is daarom belangrijk dat je zorgt voor een goede en stevige fundatie van de motor met zachte motorsteunen. De steunen koppelen de motor van de boot als het ware los van de fundatie. Het beste werkt een zo zacht mogelijke motorsteun die toch stevig genoeg is om het gewicht te dragen van de motor, keerkoppeling en een deel van de schroefas.

Zo zacht mogelijk rubber

De zachtheid van rubber wordt uitgedrukt in SHORE met een getal voor de hardheid. Daarnaast bepaalt de letter A tot D nog in welke categorie het rubber behoord. Rubber met een SHORE van 10 is zeer zacht en daarboven wordt het steviger. Een zwaardere motor heeft ook weer steviger rubber nodig om te zorgen dat het rubber er niet tussenuit wordt geperst door het gewicht. Motorsteunen beginnen vaak pas bij 35 SHORE. Zoek naar een rubber dat zacht genoeg, maar toch ook stevig genoeg is om de motor te ondersteunen. Vaak bepaalt de zachtheid en kwaliteit van het rubber ook de uiteindelijke prijs en levensduur.

Bespaar niet op de prijs van goede motorsteunen. Goedkopere motorsteunen, zoals wasmachinesteunen, doen het soms prima, maar zijn niet altijd bestand tegen olie, vetten en dieseldampen in de motorruimte.

Te zacht?

Bij te zachte motorsteunen valt de stevigheid weg van de trek- en stuwbeweging die de schroefas en motor maken bij het manoeuvreren. Je kunt kiezen voor V- motorsteunen die de motor bij belasting opsluiten door hun V- vorm. Je verliest dan wel een stuk demping, doordat de motor zich vastduwt tegen het rubber.

dempersMaar wat is dan een optimale motorsteun?

Ga je voor optimale demping? Een combinatie van vlakke trillingsdempers met een stuw/druklager is dan de beste oplossing. Een stuw/druklager houdt de schroefas op zijn plaats. Het is een lagering die krachten opvangt vanuit alle richtingen. Deze hangt ook weer in rubbers en wordt gemonteerd tussen de keerkoppeling en schroefas. Na montage moet je dit exact recht en vlak (laten) stellen om overbelasting van lagers en schroefaskokers te voorkomen. Nog beter plaats je een flexibele (homokinetisch) koppeling tussen de koppeling en as, zodat alle onderdelen ook bij belasting en eventuele verschuiving nog steeds spanningsvrij kunnen draaien.

Voorbeeld opstelling homokinetische motoropstelling

Advies voor minder trilling tijdens het varen

Zoek je minder trilling en meer ontspanning? Ofwel een betere motoropstelling? Kijk dan eens goed naar de basis van de motoropstelling. Kan dit verbeterd worden? Overleg gerust met onze specialisten. Ieder merk motor en koppeling vereist eigen krachtenberekeningen. Op basis van deze gegevens kunnen wij een plan opstellen voor u.

AB Marine service leveren opstellingen voor elk merk, type motor en keerkoppeling. Vraag gerust jouw eigen ontspannen vaart aan.