Wat is een anode en hoe werken anodes?

Of je nu een ervaren watersporter bent of net begint met het sleutelen aan je eigen boot, in beide gevallen is het goed om te weten wat een anode is. Wij leggen je uit wat de betekenis van een anode is, wat een anode doet, welke soorten anodes er zijn en hoe ze jouw boot beschermen tegen galvanische corrosie.

Anode betekenis

De term komt uit de Nederlandse taal en wordt gebruikt binnen de elektrochemie. Een anode is elektrode die fungeert als een positieve elektrode en daarmee de positieve pool vormt binnen een elektrochemische cel. Het is de elektrode waarlangs elektronen zich verplaatsen wanneer een elektrische stroom ontstaat.

Tijdens dit proces staan elektronen centraal. De anode staat elektronen af via een externe stroomkring, waardoor een gecontroleerde stroom loopt tussen de verschillende onderdelen. De anode is daarbij een geladen plaat en vaak een positief geladen plaat, die een gelijkwaardig aantal elektronen afgeeft en een gelijkwaardig aantal elektronen achterlaat in het materiaal.

Een anode is een essentieel onderdeel van het beschermingssysteem van je boot tegen galvanische corrosie. Deze corrosie ontstaat wanneer verschillende metalen in contact komen met een elektrolyt, zoals gedestilleerd water, zoet , zout of brak water.

Hoe werkt een anode op een boot?

Op een boot is de anode bewust het minst edele metaal. Deze elektrode wordt gebruikt om andere metalen onderdelen te beschermen. De anode vormt de positieve pool, terwijl de kathode, ook wel kathode genaamd, de negatieve pool is.

De kathode is de elektrode die juist elektronen opneemt, terwijl de anode elektronen afstaat. Door deze wisselwerking stuurt stroom van de anode naar de kathode, waardoor schade door corrosie wordt voorkomen. Dit principe lijkt sterk op wat er gebeurt bij elektrolyse, maar dan toegepast als beschermingsmechanisme.

Door deze werking stuurt stroom van de anode richting de kathode, waardoor een gecontroleerde stroom ontstaat. Deze elektrische stroom zorgt ervoor dat niet de belangrijke metalen onderdelen, maar de anode zelf gaat corroderen. Zo worden onderdelen zoals de schroef, de schroefas en andere metalen componenten beschermd.

Soorten anodes: magnesium, zink of aluminium anode

Er zijn verschillende soorten anodes beschikbaar, elk ontworpen voor specifieke wateromstandigheden en materialen. De meest gebruikte zijn zink, aluminium en magnesiu. Deze materialen lossen geleidelijk op in de aanwezige oplossing of het mengsel waarin het metaal zich bevindt.

Magnesium anodes: perfect voor zoet water

Een magnesium anode is het meest geschikt voor gebruik in zoet water. Magnesium is het minst edele metaal van de drie en corrodeert daardoor het snelst. Dit maakt magnesium anodes ideaal voor gebruik in zoet water, waar de corrosie minder agressief is. Het is echter belangrijk om te weten dat magnesium anodes niet geschikt zijn voor gebruik in zoutwater, omdat ze daar te snel zouden corroderen.

Zink anode: ideaal voor zout water

Een zink anode is het meest geschikt voor gebruik in zout water. Zink is een minst edele metaal dat goed bestand is tegen de corrosieve werking van zout water. Voor boten die voornamelijk op zee of in andere zoutwateromgevingen varen, zijn zink anodes de beste keuze. Ze bieden effectieve bescherming voor metalen onderdelen zoals de schroefas en het staartstuk van schepen.

Aluminium anodes: veelzijdig en licht

Aluminium anodes zijn zeer veelzijdig en kunnen worden gebruikt in zowel zout water als zoet water en brak water. Een aluminium anode is lichter dan zink en biedt een uitstekende bescherming tegen corrosie. Bovendien zijn aluminium anodes milieuvriendelijker omdat ze minder schadelijke stoffen bevatten. Deze worden vaak geplaatst op boten die in verschillende wateren varen, omdat ze effectief zijn in zowel zoet water vaart als in zout water.

Kan RVS en aluminium samen op een boot?

Een veelgestelde vraag is of RVS (roestvast staal) en aluminium samen gebruikt kunnen worden op een boot. Het combineren van verschillende metalen, zoals RVS en aluminium, kan leiden tot galvanische corrosie, vooral in zoutwater.

Het is belangrijk om de juiste anode te kiezen om dit te voorkomen. Een aluminium anode kan bijvoorbeeld helpen om de corrosie te minimaliseren door zichzelf op te offeren in plaats van het aluminium of RVS op je boot. De anode vangt de elektrische stroom op en voorkomt schade aan andere metalen componenten.

Hoe vaak moet je een anode vervangen?

Na verloop van tijd zal een anode zichtbaar corroderen. Het regelmatig controleren en vervangen van anodes is essentieel voor het behoud van je boot. Een algemene vuistregel is om je anodes minstens één keer per jaar te inspecteren. Als je ziet dat een anode meer dan 50% van zijn massa heeft verloren, moet je de anode vervangen.

Dit geldt voor alle typen, of je nu zink, aluminium of magnesium gebruikt. Het niet tijdig vervangen van de juiste anode kan leiden tot ernstige schade aan de metalen delen van je schip.

Hoeveel anodes heb je nodig voor je boot?

Het aantal anodes dat je nodig hebt, hangt af van de grootte van je boot, het type water waarop je vaart, de hoeveelheid metalen delen en de manier waarop een component binnenstroomt die in contact komen met het water. Voor kleinere boten kan één schroefas anode voldoende zijn, terwijl grotere schepen vaak meerdere anodes nodig hebben.

Het antwoord op de vraag ‘hoeveel anodes heb ik nodig?’ is afhankelijk van factoren zoals de waterlijn, de aanwezigheid van een buitenboordmotor en de gebruikte materialen. Overweeg ook welk soort anode je nodig hebt, afhankelijk van de wateromstandigheden en de materialen van je boot.

Schaf de juiste anodes aan bij AB Marine Service

Het gebruik van de juiste anodes is essentieel om je boot te beschermen tegen galvanische corrosie. Of je nu vaart op zoet water, brak water of zout water, het kiezen van de juiste anodes en het tijdig vervangen ervan kan ervoor zorgen dat je boot goed beschermd blijft. Zorg ervoor dat je goed uitgerust bent met de juiste anodes en voorkom zo onnodige schade aan je schip.